موسسه آموزش عالی غیر انتفاعی رودکی تنکابن         

معرفی رشته مهندسی علوم و صنایع غذایی

الف- رشته ي " مهندسی علوم و صنایع غذایی" چیست؟
اگر شما دقت و تمرکز زیادی داشته و به تولید و تهیه مواد غذایی علاقه زیادی دارید، این رشته تحصیلی و شغل آتی آن، ایده آل شماست.
امروزه صنایع تولید انواع مواد غذایی مختلف در جهان بسیار رشد کرده است. به دلیل تغییر سبک زندگی مردم و افزایش نیاز به مواد غذایی بسته بندی شده، هر از چند گاهی شاهد ظهور یک کارخانه جدید مواد غذایی هستیم. برای اینکه محصولاتی سالم و باکیفیت بدست مصرف کننده برسد، کارهای زیادی در کارخانه اعم از استفاده از روش های بهینه در تولید مواد غذایی، طراحی فرآیندهای مناسب برای تولید، کنترل و نظارت دائم بر سلامت مواد اولیه و محصولات تولیدی و …انجام می شود.
متخصص صنایع غذایی با توجه به رشته ای که در آن تحصیل میکند و تخصصی که آموخته است، در فرآیند تولید مواد غذایی وظایف خاصی را برعهده دارد. البته برخی از وظایف آنها با یکدیگر مشترک می باشد.
کار متخصص صنایع غذایی که در رشته علوم و صنایع غذایی تخصص دارد، کنترل کیفی و بهداشت مواد غذایی در فرآیند تولید می باشد. کار این فرد با سلامت افراد جامعه رابطه نزدیکی دارد. متخصص صنایع غذایی معمولا مسئول فنی کارخانه های تولید مواد غذایی می باشند. در هر کارخانه باید از همان ابتدا که مواد اولیه وارد می شوند تا زمانی که محصولات بسته بندی و آماده عرضه می گردد، کنترل و نظارت کافی توسط مسئول فنی وجود داشته باشد. این فرد در مراحل مختلف از مواد در حال تولید نمونه برداری کرده و آن را در آزمایشگاه مورد ارزیابی قرار می دهد. متخصص صنایع غذایی در مورد اصول و روش های نگهداری، بسته بندی و کنترل کیفی مواد غذایی دانش و تخصص لازم را دارا می باشد.
متخصص (مهندس) صنایع غذایی که در گرایش صنایع غذایی مهندسی کشاورزی تحصیل کرده است، در زمینه روش ها و عملیاتی که مواد خام (اعم از محصولات کشاورزی و دامی) را به مواد غذایی قابل مصرف و با ارزش تبدیل می کند، دانش و تخصص دارد. این روش ها در حوزه نگهداری، فرآوری و تبدیل، بسته بندی و حمل و نقل مواد غذایی می باشد. رشد جمعیت کشور و نیاز به مواد غذایی بیشتر همراه با وجود ضایعات بالای در بخش کشاورزی و دامی موجب شده تا حضور این متخصصان برای رفع این مشکلات بسیار ضروری و حیاتی باشد.
کارشناس صنایع غذایی باید به دقت بالا داشته، به جزئیات توجه کرده و به قوانین بهداشتی اهمیت ویژه بدهد. به عنوان متخصص صنایع غذایی باید در زمینه هایی مانند شیمی، برنامه ریزی تولید، تحقیقات بازار، رفتار مشتری و مدیریت مالی مطلع باشد.
وظایف یک کارشناس صنایع غذایی به طور کلی شامل موارد زیر بوده که برخی از آنها بین تخصص های مختلف رشته مشترک و برخی اختصاصی می باشد:
تهیه اطلاعات غذایی صحیح برای برچسب های محصولات
بررسی راه های نگهداری تازه و ایمن مواد غذایی
یافتن راه های تولید سریع و ارزان مواد غذایی
آزمایش سلامت و کیفیت مواد غذایی
کارکردن روی مواد تشکیل دهنده جدید برای رسیدن به ترکیب غذایی جدید
اصلاح مواد غذایی مانند تولید محصولات فاقد چربی
انجام آزمایشات لازم و تولید نمونه محصولات
کنترل کیفیت و بهداشت مواد غذایی
طراحی فرآیند های تولید محصولات غذایی به صورت انبوه
طراحی دستگاه ها و کارخانجات تولید مواد غذایی
مهارت و دانش مورد نیاز متخصص صنایع غذایی
دانش بالا در شیمی، زیست شناسی و ریاضی
علاقه به کار در حوزه تولید مواد غذایی
دقت بالا و توجه زیاد به جزئیات
رعایت دقیق کلیه دستور العملهای بهداشتی
توانایی کار تیمی
توان جسمی مناسب
توانایی کار در محیط کارخانجات (که اغلب در شهرهای کوچک یا خارج از شهرهای بزرگ هستند)
آشنایی با اصول و مقررات حوزه بهداشت و کیفیت
همچنین میتوان گفت مجموعه مهندسی علوم وصنایع غذایی که توسط داوطلبان گروههای آزمایشی  علوم تجربی انتخاب می شود، به علوم و صنایعی اطلاق می شود که طی آن مواد خام غذایی گیاهی و حیوانی، تولید، برداشت و فرآوری شده، برای مصرف آماده می گردد. رشد بی رویه جمعیت همراه با کاهش منابع غذایی، اهمیت به کارگیری روشهای علمی موثر برای افزایش تولید محصولات غذایی و بهره وری صنایع غذایی، بهبود کیفیت و کاهش ضایعات این محصولات را آشکار می سازد و دست یابی به این اهداف در قالب رشته مهندسی علوم وصنایع غدایی ممکن و میسر است.
این رشته در گذشته با نام مهندسی صنایع فرآورده های کشاورزی در دانشگاههای کشور ارائه شده و از سال 1371 به طور رسمی به مهندسی علوم و صنایع غذایی تغییر نام داده است. کلیه عملیاتی که پس از صید و برداشت محصولات زراعی و باغی و یا ذبح دام انجام شده و مواد خام را به ماده غذایی آماده مصرف تبدیل می کند، شامل روشهای نگه داری، فرآوری، بسته بندی و... زیر مجموعه این گرایش می باشند.
هدف از این رشته، تربیت نیروهای متخصصی است که بتوانند در زمینه هایی چون اجرای عملیات تبدیل مواد غذایی، نگه داری محصولات کشاورزی، کنترل کیفیت، کمک به طراحی و بهینه سازی خطوط تولید در کارخانه های مورد نظر فعالیت کرده هدایت، نظارت و مسوولیت فنی واحدهای تولید فرآورده های مختلف غذایی را بعهده گیرند.
نیاز روز افزون جامعه به غذا و رشد بی رویه جمعیت و کاهش منابع غذایی، یکی از مهمترین مسائلی است که توجه دولتمردان، اندیشمندان و محققان را به خود معطوف داشته است. در این راستا، لزوم استفاده بهینه از منابع غذایی موجود و به کارگیری روشهای مطلوب نگه داری و جلوگیری از ضایعات بی رویه محصولات کشاورزی، تأمین منابع جدید غذایی، بسته بندی مناسب به منظور حفظ و بهبود کیفیت محصولات و ...، از جمله مواردی است که اهمیت آن بر هیچ کس پوشیده نیست.
علاوه بر این، رشد و توسعه جوامع و پیشرفت علوم و صنعت، سبب پیدایش عادات و سبک های نوین غذایی شده، به گونه ای که نیاز به تنوع محصولات و پیدایش فرآورده های جدید غذایی و کمک غذایی به شکل روز افزونی احساس می گردد. بدین سبب رابطه مستقیم رشته صنایع غذایی با سلامت مردم و توجه خاص دولت و مردم به کمیت و کیفیت غذایی جامعه و ایجاد کارخانجات جدید صنایع غذایی و ...، همگی دلایل بارزی هستند که اهمیت این رشته تحصیلی را نشان می دهند.
این روزها بشر پی برده است که غذا خوردن تنها برای پاسخ به احساس گرسنگی نیست بلکه رفتاری است که از طریق آن کمبودهای جسم تأمین شده و سلامتی تضمین می‌گردد. برای حفظ این سلامتی نیاز است که انواع ویتامین‌ها، پروتئین‌ها و مواد مغذی لازم، همیشه در دسترس باشد. طبیعی است که بسیاری از مواد غذایی در همه فصل‌ها یافت نمی‌شود، این است که فرهنگ نگهداری از غذا برای زمان طولانی به صورت کنسرو جا افتاده است، کنسروهایی که در کارخانه‌های صنایع غذایی به صورت آماده و نمیه‌ آماده (پخته، منجمد، خشک شده،‌ افشره و غیره) تهیه می‌شود. از سوی دیگر ساختار غذای مصرفی عامه مردم نسبت به گذشته تغییر یافته است، به عنوان نمونه اگر نان در سبد غذایی مردم 50 سال گذشته، بیشترین مورد استفاده را داشته است، امروزه انواع غذاهای دیگر از جمله ماکارونی، سوسیس و کالباس و بسیاری از غذاهای آماده گیاهی و حیوانی، سبد غذایی عموم مردم را تشکیل می‌دهند. همچنین بعضی از مواد غذایی مثل روغن و چای که در گذشته به صورت باز استفاده می‌شد، امروزه در کارخانه‌های صنایع غذایی در بسته‌بندی‌های بهداشتی عرضه می‌شود. کارخانه‌هایی که در تشکیل و نحوه فعالیت آنها، متخصصان بسیاری نقش دارند که از جمله این متخصصان می‌توان به فارغ‌التحصیلان رشته علوم و صنایع غذایی اشاره کرد که کنترل کیفیت و بهداشت مواد غذایی بر عهده آنهاست. در توضیح این رشته می‌توان گفت که در هر کارخانه‌ای‌ هدف‌، تولید بهترین‌ محصول‌ است‌. محصولی‌ که‌ از هر جهت‌ مطلوب‌ و بدون‌ عیب‌ و نقص‌ بوده‌ و در عین‌ حال‌ ضایعات‌ بسیار کمی‌ داشته‌ باشد. برای‌ رسیدن‌ به‌ این‌ هدف‌ باید بر روی‌ تولید محصول‌ غذایی‌ نظارت‌ و کنترل‌ داشت‌؛ یعنی‌ از همان‌ ابتدا که‌ ماده‌ خام‌ به‌ کارخانه‌ می‌آید تا زمانی‌ که‌ پس‌ از تغییرات‌ و تبدیلات‌ لازم‌، بسته‌بندی‌ شده‌ و برای‌ عرضه‌ آماده‌ می‌شود، باید محصول‌ مورد نظر کنترل‌ و آزمایش‌ گردد. رای‌ مثال‌ هنگام‌ تهیه‌ بیسکویت‌ یا کلوچه‌ از زمانی‌ که‌ آرد وارد کارخانه‌ می‌شود تا زمانی‌ که‌ مواد مورد نیاز مثل‌ رنگ‌ و طعم‌دهنده‌ها به‌ آن‌ اضافه‌ می‌گردد و در نهایت‌ ماده‌ مورد نظر پخته‌ می‌شود، باید مرحله‌ به‌ مرحله‌ توسط‌ مسؤولین‌ آزمایشگاه‌ نمونه‌برداری‌ و آزمایش‌ گردد. که‌ این‌ کار توسط‌ متخصصان‌ علوم‌ و صنایع‌ غذایی‌ شاخه‌ کنترل‌ کیفی‌ انجام‌ می‌گیرد. در واقع‌ در رشته‌ علوم‌ و صنایع‌ غذایی‌، دانشجویان‌، تکنولوژی‌ صنایع‌ غذایی‌ مختلف‌ از قبیل‌ صنایع‌ لبنیات‌، غلات‌، گوشت‌، روغن‌، قند، سبزیجات‌ و میوه‌جات‌ را فرا می‌گیرند. همچنین‌ درباره‌ صنایع‌ نگهداری‌ مواد غذایی‌، بسته‌بندی‌ و کنترل‌ کیفی‌ مواد غذایی‌ آموزش‌ می‌بینند؛ یعنی‌ دانشجو یاد می‌گیرد که‌ چگونه‌ طی‌ فرآیندهایی‌، عمر مواد غذایی‌ را ضمن‌ حفظ‌ کیفیت‌ و ارزش‌ غذایی‌ آن‌، طولانی‌تر کند.
یکی از اساتید این رشته مي گويد: " چون در رشته مهندسي علوم و صنايع غذايي بيشتر خصوصيات فيزيكي و شيميايي مواد غذايي بررسي مي شود، دانشجوي اين رشته بايد به دروس شيمي، فيريك، زيست شناسي و كارهاي آزمايشگاهي علاقمند باشد".  وی اضافه می نماید: "عصر آينده، عصر تخصص گرايي است و اگر دانشجويان مهندسي علوم و صنايع غذايي مي خواهند در صنعت موفق باشند بايد تمرين كار گروهي كرده و نظم را در كارهايشان در نظر بگيرند".

ب- کارکرد و کاربرد " مهندسی علوم و صنایع غذایی " چیست؟
راز موفقیت‌ دانشجوی‌ این‌ رشته‌ در دست‌یابی‌ به‌ فرآورده‌های‌ جدید و عرضه‌ آن‌ به‌ بازار و قابلیت‌ توافق‌ و سازش‌ با تقاضای‌ مشتریان‌ است و چنین‌ کاری‌ نیاز به‌ تلاش‌ و کوشش‌ بسیار دارد. از سوی‌ دیگر دانشجوی‌ این‌ رشته‌ باید آمادگی‌ کار در شهرهای‌ کوچک‌ یا حومه‌ شهرهای‌ بزرگ‌ را داشته‌ باشد چون‌ بیشتر کارخانه‌های‌ صنایع‌ غذایی‌ خارج‌ از شهرهای‌ بزرگ‌ یا در شهرهای‌ کوچک‌ مستقر هستند.دروس‌ مهم‌ و پایه‌ در این‌ رشته‌ نیز شامل‌ شیمی‌، زیست‌شناسی‌ (شاخه‌ میکروبیولوژی‌) و آمار و احتمالات‌ می‌شود.
در کشوری‌ که‌ باید مواد غذایی‌ را برای‌ بیش‌ از 60 میلیون‌ جمعیت‌ تأمین‌ کرد، صنایع‌ غذایی‌ هیچ‌وقت‌ در انزوا قرار نخواهد گرفت‌ برای‌ همین‌ فارغ‌التحصیل‌ این‌ رشته‌ اگر آمادگی‌ کار در کارخانه‌ یا کارگاه‌ را داشته‌ باشد، قطعا فرصت‌ شغلی‌ مناسبی‌ به‌ دست‌ خواهد آورد. در ضمن‌ فارغ‌التحصیل‌ علوم‌ و صنایع‌ غذایی‌ می‌تواند با استفاده‌ از سرمایه‌ شخصی‌ یا مشارکت‌ با فردی‌ که‌ سرمایه‌ مورد نیاز را دارد، واحد تولیدی خصوصی‌ ایجادکند. کاری‌ که‌ تعدادی‌ از فارغ‌التحصیلان‌ این‌ رشته‌ انجام‌ داده‌‌اند و موفق‌ نیز شده‌اند.
کارشناس صنایع غذایی می تواند در بخش هایی مانند آزمایشگاه ها یا خط تولید کارخانجات مواد غذایی، موسسات تحقیقاتی، دانشگاه ها و … مشغول به کار شود. محل کار او در آزمایشگاه های مواد غذایی، بخش های تحقیقات، بخش های کنترل کیفیت و یا بخش تولید کارخانه ها می باشد. متخصص صنایع غذایی می تواند پست هایی از جمله مدیریت تولید کارخانجات، مسئول فنی، مسئول آزمایشگاه، مسئول بخش تحقیق و توسعه، مشاور و … را در هر کارخانه تولید مواد غذایی بر عهده بگیرد.
همچنین همانگونه که پیشتر به آن اشاره شد راه کارآفرینی هم برای این متخصصین باز بوده، افراد دارای سرمایه و تجربه کافی می توانند خود برای تاسیس و راه اندازی کارخانه تولید انواع مواد غذایی اقدام کنند.
با توجه به روند افزایشی جمعیت کشور و نیاز به مواد غذایی بیشتر، کاهش ضایعات کشاورزی و دامی و تولید مواد غذایی سالم و با کیفیت ضروری و حیاتی است. در کشور تعداد زیادی کارخانه تولید انواع مواد غذایی در حال فعالیت هستند. متخصص صنایع غذایی که دانش و تخصص کافی و علاقه و پشتکار زیادی در کار خود داشته باشد، می تواند فرصت های شغلی مناسبی را در بازارکار  کشور بیابد.
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.
به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.
فهرست وزارتخانه‌ها وسازمان‌هایی که فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در آنها مشغول به کار شوند از این قرار است:
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور:
۱- انستیتو پاستور ایران
۲- سازمان بهزیستی کشور
۳- شرکت سهامی دارو پخش
۴- سازمان تأمین اجتماعی
۵- شرکت توسعه ی صنایع پزشکی
۶- انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور
۷- فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران

وزارت جهاد سازندگی
۱- سازمان امور عشایر ایران
۲- شرکت سهامی شیر ایران
۳- شرکت خدمات مهندسی جهاد سازندگی
۴- شرکت سهامی شیلات ایران
۵- سازمان دامپزشکی کشور
۶- مؤسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی

وزارت بازرگانی:
۱- مرکزتوسعه صادرات ایران
۲- سازمان گسترش خدمات بازرگانی
۳- سازمان غله کشور
۴- سازمان بازرسی و نظارت بر توزیع کالا

وزارت کشاورزی:
۱- مؤسسه مهندسی و زراعی
۲- سازمان چای کشور
۳- شرکت سهامی کشت و صنعت شهید بهشتی و شهید رجایی
۴- شرکت خدمات حمایتی کشاورزی

سازمان تجارت جهاني در يكي از گزارشهاي خود كه زمينه فعاليتهاي صنعتي كشورهاي مختلف را مشخص نموده بود، براي كشور ما توليد صنايع غذايي را پيشنهاد كرده بود يعني اگر ما بخواهيم در تجارت جهاني فعال بوده و به كشورهاي ديگر صادرات داشته باشيم ، بايد در زمينه صنايع غذايي فعاليت كنيم.
بر اساس قانون نيز هر كارگاه و كارخانه توليد مواد غذايي بيش از آغاز فعاليت خود بايد پروانه مسئول فني را از وزارت بهداشت دريافت كند و براي تهيه چنين پروانه اي لازم است يك مهندس علوم و صنايع غذایی به عنوان مسئول فني معرفي گردد. از همين رو فارغ التحصيلان اين رشته از نظر بازار كار با مشكل روبرو نيستند.

به گفته ی یکی از اساتید این رشته " فارغ التحصيلان اين رشته اگر سرمايه ای حدود۴۰ تا ۵۰ میلیون را داشته باشند، مي توانند واحد توليد صنايع غذايي ايجاد كنند و به موقعيت كار خويش تيز اطمينان داشته باشند. همچنين برخلاف برخي از رشته هاي دیگر، دختران مي توانند در رشته مهندسي علوم و صنايع غذايي حضوري فعال داشته باشند چون بازار كار اين رشته ، آزمايشگاهها و كارخانه هاي توليد مواد غذايي است."
یکی از فارغ التحصيلان اين رشته نيز مي گويد: "يك دانشجوي خلاق و كوشا با دستيابي به فرآورده هاي جديد و عرضه آن به بازار ضمن اينكه از ضايعات در توليدات كشاورزي جلوگيري مي نمايد. مي تواند خود را از لحاظ مالي تامين كند . شايد بعضي از جوانان فكر كنند كه چنين كاري نياز به سرمايه بسيار زيادي دارد اما بايد گفت كه يك كارخانه توليد مواد غذايي را مي توان در سطحي كوچك اما با كيفيتي خوب راه اندازي نمود."
هر ساله مقادير قابل توجهي از محصولات كشاورزي و دامي ما به دليل نگهداري و توزيع نامناسب ، فاسد شده و از بين مي رود و يا به صورتي نا مطلوب و مضر براي سلامتي انسان عرضه مي گردد. در حالي كه به ياري تكنولوژي صنايع غذايي مي توان محصولات مختلف اعم از لبنيات، غلات، گوشت، روغن، قند، سبزيجات و ميوه جات را به گونه اي بسته بندي و نگهداري كرد كه هم كيفيت و ارزش مواد غذايي فوق حفظ شود و هم عمر اين مواد طولاني تر گردد. اين امر باعث مي شود تا افراد جامعه نيز در تمامي فصول سال به انواع ويتامين ها، پروتئين ها و مواد مغذي لازم دسترسي داشته باشند چون به طور طبيعي بسياري از مواد غذايي در همه فصل ها يافت نمي شود.
دلايل فوق باعث شده است كه امروزه فرهنگ استفاده از كنسرو در جامعه رواج يابد. كنسروهايي كه در كارخانه هاي صنايع غذايي به صورت آماده و نيمه آماده ( پخته، منجمد، خشك شده ، افشره و...) تهيه مي شود و در اين ميان، مهندسين علوم و صنايع غذايي كشاورزي به عنوان افرادي كه در كارخانه ها ماده خام اوليه را تبديل به ماده مورد نظر مي كند، نقش بسيار مهمي را برعهده دارند.
دكتر موسوي استاد مهندسي علوم و صنايع غذايي دانشگاه تهران در معرفي اين رشته مي گويد: "فراورده هاي اوليه غذايي با منشا كشاورزي، دامپروري و شيلات بدون نگهداري و تبديل، فايده اي ندارند از همين رو وظيفه مهندسي صنايع غذايي، تبديل و افزايش عمر نگهداري محصولات غذايي است و در واقع مراحل بعد از توليد محصولات كشاورزي در حيطه كار فارغ التحصيلان اين رشته قرار مي گيرد."
دكتر شاهدي استاد مهندسي علوم و صنايع غذايي دانشگاه صنعتي اصفهان نيز در اين زمينه مي گويد: "دانشجويان اين رشته با نحوه جمع آوري، انتقال، تبديل، تكميل، نگهداري و توزيع محصولات كشاورزي و همچنين خصوصيات فيزيكي و شيميايي اين محصولات آشنا مي شوند. به عبارت ديگر هر آنچه كه در ارتباط با تبديل و فراوري مواد غذايي باشد در اين رشته مطالعه مي گردد."
وي در مورد تفاوت اين رشته با رشته هاي علوم و صنايع غذايي و مهندسي شيمي صنايع غذايي مي گويد:" رشته علوم و صنايع غذايي به كنترل كيفي و بهداشت مواد غذايي مي پردازد. مهندس شيمي گرايش صنايع غذايي نيز در زمينه طراحي دستگاه هاي توليد مواد غذايي، خصوصيات دستگاههاي فوق، خطوط توليد و ارتباط بين دستگاهها مطالعه مي كند و مهندسي كشاورزي - علوم و صنايع غذايي نحوه تبديل و نگهداري محصولات كشاورزي به صورت فراورده هاي قابل مصرف و با كيفيت خوب را مطالعه و بررسي مي كند.

ب- استاندارد های تحصیلی رشته " مهندسی علوم و صنایع غذایی " چیست؟
دروس‌ پایه‌:
ریاضیات‌، فیزیک‌، شیمی‌ عمومی‌، شیمی‌ آلی‌، شیمی‌ تجزیه‌، شیمی‌ فیزیک‌، بیوشیمی‌ مقدماتی‌، فیزیولوژی‌، میکروب‌شناسی‌ عمومی‌، آمار، اصول‌ کامپیوتر، انگل‌شناسی‌.
دروس‌ اصلی‌:
بهداشت‌ عمومی‌، میکروب‌شناسی‌ مواد غذایی‌، شیمی‌ موادغذایی‌ ، زبان‌ اختصاصی‌، روش‌های‌ بررسی‌ و پژوهش‌، اصول‌ مهندسی‌ و ماشین‌آلات‌ صنایع‌ غذایی‌، بهداشت‌ کارگاه‌ها و کارخانجات‌ مواد غذایی‌، اصول‌ تغذیه‌، آب‌ و فاضلاب‌ کارخانجات‌ مواد غذایی‌، اصول‌ مدیریت‌، تجزیه‌ مواد غذایی‌ ، مسمومیت‌های‌ غذایی‌، اصول‌ و روش‌های‌ نگهداری‌ مواد غذایی‌، اصول‌ کنترل‌ کیفی‌ و قوانین‌.
دروس‌ تخصصی‌:
بیوتکنولوژی‌ در صنایع‌ غذایی‌، کنترل‌ کیفی‌ مواد غذایی‌ ، صنایع‌ روغن‌، صنایع‌ محصولات‌ قنادی‌ و نوشابه‌، صنایع‌ شیر و لبنیات‌، صنایع‌ غلات‌، صنایع‌ سبزی‌ و میوه‌، صنایع‌ گوشت‌ و مرغ‌ و شیلات‌، صنایع‌ قند، صنایع‌ بسته‌بندی‌، سمینار، تأثیر فرآیند بر ارزش‌ غذا، شناخت‌ و کاربرد دستگاه‌های‌ آزمایشگاهی‌، کارآموزی.
دروس شيمي و ريست شناسي در رشته مهندسي علوم و صنايع غذايي مثل ساير رشته های دانشگاهی در رشته علوم تجربی  از اهميت بسياري برخوردار است.

کليه حقوق متعلق به موسسه آموزش عالي رودکی تنکابن می باشد.